تغذیه در سرطان پستان چگونه می تواند به ما در روند پیشگیری و بهبود این بیماری کمک کند؟
بسیاری از افراد که متوجه می‌شوند مبتلابه سرطان سینه هستند از پزشک خود این سؤال را می‌پرسند: آیا نوع تغذیه و رژیم غذایی باعث ابتلا آن‌ها به این بیماری شده است؟
در پاسخ باید گفت سرطان یک بیماری پیچیده است که به‌وسیله ترکیبی از عوامل مختلف ایجاد می‌شود. خطر ابتلا به سرطان سینه با اضافه‌وزن و چاقی و مصرف الکل افزایش می‌یابد، بااین‌حال، زنانی که رژیم غذایی سالم دارند، ممکن است به سرطان مبتلا شوند.
انتخاب غذای سالم و انتخاب شیوه زندگی پس از تشخیص سرطان پستان برای سلامت کلی بیمار مهم است به‌گونه‌ای که می‌تواند از بیمار در برابر مشکلاتی مانند بیماری‌های قلبی، دیابت، پوکی استخوان و سرطان‌های دیگر محافظت می‌کند. همچنین ممکن است احتمال بازگشت مجدد سرطان پستان را کاهش دهد.
توصیه‌های غذایی برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه
دستورالعمل‌های موسسه ملی سرطان برای جلوگیری از سرطان می‌تواند برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان پستان استفاده شود. این رهنمودها عبارت‌اند از:
- افزایش مصرف میوه‌ها، سبزی‌ها و دانه‌های کامل
- کاهش مصرف چربی به کمتر از 30 درصد کالری
- کاهش مصرف غذاهای فراوری‌شده
- به دست آوردن وزن سالم و حفظ آن
- قطع مصرف الکل
میوه‌ها، سبزیجات و دانه‌های کامل
میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل حاوی ترکیبات فیتوکمیکال با خواص آنتی‌اکسیدان، آنتی استروژن و شیمی‌درمانی هستند که ممکن است از سرطان جلوگیری کنند. مصرف روزانه 5 واحد یا بیشتر از سبزیجات و میوه‌های برای تأمین سلامت بدن توصیه می‌شود. در این میان سبزیجات خانواده کلم دارای خواص دارویی بیشتری برای پیشگیری از سرطان هستند و یکی از توصیه های تغذیه در سرطان پستان است.
دانه‌های کامل مواد غذایی دارای کربوهیدرات‌های پیچیده، فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیتوکمیکال هستند. مصرف فیبر بالا ممکن است منجر به تغییر رفتار هورمونی سرطان سینه و سایر سرطان‌های وابسته به هورمون شود. مصرف فیبر روزانه باید شامل 25 تا 30 گرم فیبر نامحلول و محلول گردد.
چربی‌ها
برخی مطالعات در مورد نقش چربی در ابتلا به سرطان پستان نشان داده‌اند که مصرف نوع چربی ممکن است در شروع رشد سلول‌های سرطانی نقش داشته باشند. بر اساس این فرضیه توصیه می‌شود که:
- مصرف غذاهای حاوی چربی اشباع مانند گوشت گاو و گوسفند، محصولات لبنی پرچرب مانند پنیر، کره، بستنی و…. محدود گردد.
- مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب ترانس مانند غذاهای آماده و بسته‌بندی‌شده و مارگارین محدود گردد.
- مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی و آجیل‌ها افزایش داده شود. تحقیقات نشان می‌دهد که این اسیدهای چرب می‌توانند رشد تومورهای پستان را مهار کنند.
- مصرف روغن‌های گیاهی مانند روغن‌زیتون و کلزا افزایش یابد.
- از روش‌هایی مانند گریل، بخار پز و کباب کردن برای پخت‌وپز استفاده شود که نیازی به مصرف چربی ندارند.
شکر
غذاهای حاوی قند دارای کالری بیشتری هستند و اغلب آن‌ها باعث افزایش وزن می‌گردد. ارزش تغذیه‌ای این مواد غذایی پایین است و اثر محافظتی در برابر سرطان ندارند. برای محدود کردن قند اضافه در مواد غذایی میتوان به موارد زیر توجه کرد:
- نوشیدن آب، چای و قهوه شیرین نشده به‌جای قوه و چای شیرین، نوشابه و نوشیدنی‌های صنعتی
- کاهش مصرف مواد غذایی شیرین مانند کیک، شیرینی، آبنبات و غلات شیرین شده
- مصرف شیرین‌کننده‌های طبیعی به‌جای شیرین‌کننده‌های مصنوعی (لینک به مقاله جایگزین قند و شکر)
الکل
مطالعات متعدد ارتباط بین مصرف الکل و ابتلا به سرطان پستان را ثابت کرده‌اند و برای پیشگیری از سرطان پستان توصیه می‌کنند که زنان بیش از یک نوشیدنی در روز مصرف نکنند.
سویا و دانه کتان
سویا، مواد غذایی حاوی سویا و دانه کتان منبع طبیعی فیتو استروژن‌ها (استروژن‌های گیاهی) هستند که مشابه هورمون استروژن در بدن عمل می‌کنند. ازاین‌رو نگرانی‌هایی برای مصرف سویا وکتان در زنان مبتلابه سرطان پستان وجود دارد. تحقیقات جدید نشان داده است که مصرف مواد غذایی حاوی سویا به مقدار دو وعده در روز خطری برای این افراد ندارد و برای بهبودیافتگان از سرطان نیز ایمن است. مکمل سویا یک منبع متمرکز از استروژن گیاهی است، بنابراین به زنان توصیه می‌شود از مکمل‌های سویا به‌طور خودسرانه پرهیز کنند.
شیر و محصولات لبنی
برخی از مردم نگران سطح هورمون موجود در شیر و محصولات لبنی هستند و این نگرانی امری طبیعی است زیرا هورمون استروژن ممکن است ابتلا به سرطان پستان را تحریک کند؛ بنابراین مصرف شیر و محصولات لبنی کم‌چرب که منبع خوبی از کلسیم، ویتامین D و پروتئین هستند به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم توصیه می‌شود.
مکمل‌ها
معمولاً مصرف مکمل‌ها برای جلوگیری و یا درمان سرطان پستان توصیه نمی‌شود و حتی نگرانی‌هایی مبنی بر اینکه مکمل‌ها می‌توانند در درمان سرطان دخالت کنند یا می‌توانند اثرات ناخواسته ایجاد کنند، وجود دارد.
مصرف دوزهای بالای مکمل‌های آنتی‌اکسیدانی مانند ویتامین C، ویتامین E، سلنیوم و بتا کاروتن در کاهش خطر ابتلا به سرطان مؤثر نیستند و به زنان توصیه می‌شود که رژیم غذایی حاوی غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان مانند سبزیجات، میوه‌ها و دانه‌های جامد را رعایت کنند.
مصرف مکمل کلسیم و ویتامین D
برخی روش‌های درمانی سرطان پستان مانند هورمون درمانی و شیمی‌درمانی با عوارضی برا سلامت استخوان ها همراه هستند.. هورمون درمانی حاوی مهارکننده‌های آروماتاز است که منجر به تضعیف و از بین رفتن بافت استخوانی می‌گردد. در این مواقع مصرف مقدار کافی کلسیم و ویتامین D امری ضروری است.
اگر فرد قادر به تأمین کلسیم کافی از طریق مواد غذایی نباشد باید از مکمل‌های کلسیم استفاده کند. میزان کلسیم موردنیاز به مقادیر 1000-1200 میلی‌گرم در روز از همه منابع توصیه می‌شود. توصیه‌های عمومی برای زنان مبتلابه سرطان سینه عبارت‌اند از:
- زنان زیر 50 سال: 1000 میلی‌گرم کلسیم روزانه
- زنان بالای 50 سال: 1200 میلی‌گرم کلسیم روزانه
- بعد از یائسگی در اثر درمان سرطان یا مصرف هورمون درمانی که باعث از دست رفتن استخوان می‌شود (بدون در نظر گرفتن سن) 1200 میلی‌گرم کلسیم روزانه توصیه می‌شود
مصرف کافی ویتامین D با جلوگیری از تکثیر و تمایز بیش‌ازحد سلول‌ها، جلوگیری از رگ زایی، جلوگیری از پوکی استخوان و ایجاد اپوپتوز، از بیماران مبتلابه سرطان محافظت می‌کند
منابع طبیعی ویتامین D شامل ماهی سالمون، ماهی تون، تخم‌مرغ، شیر و آب‌پرتقال غنی‌شده با ویتامین است
مقدار توصیه‌شده مصرف مکمل‌های ویتامین D بین 400 تا 1000 واحد بین‌الملل در روز است که مقدار بالاتر برای فصول پاییز و زمستان و افراد در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان و بیماران شیمی‌درمانی توصیه می‌شود.
حفظ وزن سالم
زنان چاق دارای سطوح بالاتری از گردش استروژن در خون نسبت به زنان با وزن مناسب هستند و این احتمال خطر ابتلا به سرطان پستان به‌خصوص در زنان یائسه را افزایش می‌دهد. بر اساس شاخص توده بدنی افرادی که شاخص توده بدنی بیش از 25 دارند دارای اضافه‌وزن هستند و باید در خصوص به دست آوردن وزن سالم تلاش کنند.
مایعات
مصرف مایعات کافی به دلیل اثرات داروهای شیمی‌درمانی بر مثانه و کلیه‌ها مهم است، بنابراین نوشیدن روزانه 9 فنجان مایعات یک روز قبل و تا سه روز پس از شیمی‌درمانی توصیه می‌شود.
