درمان کمردرد در کودکان و نوجوانان به چه صورت است؟ کمردرد یکی از مشکلات نسبتاً شایع در کودکان و نوجوانان است. اگرچه درد پشت نشانه‌ای از احتمال بروز مشکل در این افراد به‌خصوص در کودکان زیر 4 سال است، اما در اکثر مواقع مشکل جدی نیست و بدون درمان و یا درمان ساده رفع می‌شود.
علت کمردرد
شایع‌ترین علت کمردرد در کودکان و نوجوانان فشار و آسیب عضلانی کمر است. این عارضه می‌تواند در هنگام بازی، حمل یک کوله‌پشتی سنگین، یا پس از افتادن از جایی رخ دهد.
دیگر علت‌های دخیل در کمردرد عبارت‌اند از :
- فرم غیرعادی استخوان‌های ستون فقرات (مهره‌ها)
- فتق دیسک
- شکستگی مهره
- سرخوردن مهره (اسپونديلوليز)
- اسکوليوز (خمیدگی یک طرفه ستون فقرات)
- آرتریت
- کيفوز شوئر من
- تومور
- عفونت استخوان و مغز استخوان
- عفونت مهره‌های کمر
- داشتن عفونت کلیه (پیلونفریت)
- عفونت شکمی
- بیماری سلول‌های داسی شکل
- بیماری‌های ویروسی
- سرطان
درد ممکن است تیز و ضربه‌ای یا به حالت تیر کشیدن حس شود و ممکن است در هر نقطه از پشت رخ دهد.
علائم هشداردهنده کمردرد در کودکان و نوجوانان
اگر کودک یا نوجوان یک یا چند مورد از علائم زیر را دارد، مشکل جدی است و لازم است که برای درمان به پزشک متخصص مراجعه کند:
- درد پشتی که شدید است و به‌مرورزمان بدتر می‌شود.
- دردی که کودک را از خواب شبانه بیدار کند.
- درد پشت همراه با تب
- کودک زیر چهار سالی که دارای درد پشت است.
- ضعف پا، بی‌حسی پا، لنگان راه رفتن، یا امتناع از به راه رفتن
- درد پشت پس از آسیب و تصادف
- سابقه قبلی سرطان یا سل
- تغییر در کنترل دفع ادرار یا مدفوع (پس از رخ دادن یک حادثه برای فرد)
- درد پشت همراه با کاهش وزن
- درد پشتی که کودک را از مشارکت در فعالیت‌های طبیعی منع می‌کند.
- کمردردی که با خشکی صبحگاهی که بیش از 30 دقیقه طول بکشد، همراه است.
- درد پشت که بیش از چهار هفته طول بکشد.
- دردی که باعث تغییر در انحنای ستون فقرات شود.
تشخیص کمردرد
معمولاً پزشکان برای تشخیص علت درد از پرسیدن سؤالات عمومی و معاینات فیزیکی شروع می‌کند. مواردی که پزشک هنگام معاینه مدنظر دارد شامل: محل درد، محل حساس نسبت به تماس، ویژگی‌های ظاهری غیرمعمول در پشت (مانند انحنای سون فقرات)، راه رفتن عادی، راه رفتن روی پنجه و پاشنه، توانایی خم کردن کمر و بررسی سیستم عصبی کودک ازجمله ضعف و بی‌حسی است.
اگر بررسی و معاینه فیزیکی بیمار نشان‌دهنده آسیب در کودک یا نوجوان باشد مراحل بعدی که برای تشخیص دقیق‌تر تجویز می‌شود شامل مطالعات آزمایشگاهی و آزمایش‌های تصویربرداری است.
انواع آزمایش‌های تصویربرداری که ممکن است انجام شود شامل رادیوگرافی، ام آر آی (MRI)، ، توموگرافی کامپیوتری (CT) و اسکن استخوان است.
تصویر برداری ام آر آی برای تشخیص تومورها، عفونت‌ها و فتق دیسک بسیار مفید است. بااین‌حال، انجام MRI در کودکان اغلب مستلزم بیهوشی عمومی است.
در اسکن استخوان، حساسیت پایین است و ممکن است تمام تومورهای استخوانی، تومورهای بافت نرم یا عفونت بافت نرم را شناسایی نکند.
در سی‌تی‌اسکن ساختار استخوان و بافت نرم قابل‌مشاهده است. سی‌تی‌اسکن معمولاً به بیهوشی نیاز ندارد زیرا به‌سرعت انجام می‌شوند.
مطالعات آزمایشگاهی، ازجمله شمارش کامل خون، میزان رسوب گلبول قرمز خون، و اندازه‌گیری پروتئین واکنش سی (CRP)، ممکن است در صورت وجود بیماری التهابی، عفونت و یا بدخیمی موردتوجه قرار گیرند.
مطالعات بیشتری شامل کشت خون و سرولوژی است.
آزمایشات خون و اشعه ایکس یا سایر آزمایشات تصویربرداری همیشه لازم نیست، به خصوص اگر درد پشت به‌تازگی شروع شده است.
درمان کمردرد
در بسیاری از کودکان، درد پشتی کوتاه‌مدت است و بدون درمان رفع می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که کمردرد معمولاً به دلیل فعالیت‌های ورزشی بیش‌ازحد و یا استفاده نامناسب از کوله‌پشتی در حدود نیمی از نوجوانان رخ می‌دهد.
اگر علت کمردرد عامل غیراختصاصی مانند کشش و رگ به رگ شدن کمر تشخیص داده شود، درمان شامل ورزش در خانه، فیزیوتراپی یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی و ضد درد است. اما اگر درد پشت طولانی شود، پس از بررسی علت، روش درمان مشخص می‌گردد.
دارودرمانی:
داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به کاهش درد پشت کودک کمک کند. این داروها مخصوصاً برای درد پشتی ناشی از کارکردن زیاد، کشش و رگ به رگ شدن مفید هستند. این داروها باید با توجه به وزن کودک، به‌جای سن، داده شود. داروهای ضد باکتری نیز برای مواردی که عفونت باکتریایی تشخیص داده شود، استفاده می‌گردد.
گرما:
اعمال حرارت می‌تواند در طول چند روز اول پس از آسیب به کمر کمک کند. برای این منظور از پدهای حرارتی، بطری آب گرم، حوله گرم و کیسه آب گرم استفاده می‌شود
فعال ماندن:
فعال ماندن می‌تواند به رفع اسپاسم عضلات و جلوگیری از تضعیف عضلات کمک کند. از سوی دیگر، درد پشتی ناشی از زور زدن زیاد ممکن است بدون استراحت بهبود یابد. بنابراین، درحالی‌که کودک دارای درد است، باید از فعالیت‌های تأثیرگذار مانند دویدن، پریدن یا فعالیت‌های دیگر که موجب درد می‌شود، دوری کند و به فعالیت‌های روزمره و تمرینات سبک ورزشی، که باعث درد نمی‌شود، ادامه دهد.
استراحت روی تخت توصیه نمی‌شود و کودکانی که ترجیح می‌دهند به‌طور کامل غیرفعال باقی بمانند، باید توسط متخصص ارزیابی شوند.
تمرینات کششی و قدرتی:
زمانی که درد در حال بهبود است، یک فیزیوتراپ و متخصص حرکت‌درمانی با طراحی یک برنامه مناسب کودک را به انجام ورزش و نرمش‌های کششی و تقویتی عضلات تشویق می‌کند. فعالیت‌هایی نظیر پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و دیگر فعالیت‌های کم اثر نیز توصیه می‌شود. کودک باید موقتاً از فعالیت‌هایی که شامل پیچش یا خم شدن است، پرهیز کند، زیرا احتمال آسیب بیشتر در این حرکات است.
جراحی:
جراحی کمر در مواردی که تومور، فتق دیسک یا انحنای ستون فقرات مانند اسکوليوز تشخیص داده شود، صورت می‌گیرد.
آیا کمردرد در کودکان عوارض دارد؟
در بسیاری از موارد، درد پشت بدون هیچ‌گونه عوارض درمان می‌شود. مهم است که علائم جدی را تشخیص دهیم تا درمان به‌موقع آغاز شود، در غیر این صورت ممکن است که درد پشت ادامه‌دار شود و عوارضی مانند انحنای ستون فقرات اتفاق بیفتد. اگر کودک دچار کمردرد طولانی‌مدت گردد، قادر به انجام کارهایی که قبلاً از آن لذت می‌برده نخواهد بود و دچار افسردگی می‌شود.
