نقش تغذیه در اهدای خون
قبل از اهدای خون آب فراوان بنوشید.
اهدای خون یک عمل انسان دوستانه جهت تأمین خون و فرآوردههای خونی سالم برای بیماران است. اگر اهدای خون در شرایط مساعد جسمانی انجام شود، برای سلامتی بسیار مفید است و با خارج شدن خون، مغز استخوان بدن شروع به ساخت سلولهای خونی جدید میکند، گلبولهای قرمز جوان در رگهای خونی جریان مییابد و سوختوساز و فعالیت اندامهای حیاتی بدن را بهبود میبخشد.
اهدای خون با شرایط خاص انجام میشود و هنگام مراجعه به پایگاه اهدای خون کارشناسان پزشکی معاینات تخصصی مانند چک کردن نبض، دمای بدن، فشارخون، وزن را انجام میدهند. در خصوص سلامتی، داروهایی که داوطلب مصرف میکند و سوابق بیماری را از وی سؤال میپرسند و با تجویز آزمایش میزان هموگلوبین و هماتوکریت داوطلب را بررسی میکنند.
افراد زیر 18 سال، دارای وزن کمتر از 50 کیلوگرم و دارای سطح هموگلوبین کمتر از 12.5گرم در دسی لیتر، مبتلایان به بیماریهای کلیوی، سرطان، هپاتیتهای B و Cو دیابت پیشرفته شرایط اهدای خون را ندارند. افرادی که اجازه اهدای خون به آنها داده میشود، از سلامت کامل برخوردار هستند و معمولاً پس از اهدای خون دچار مشکل نمیشوند.
درصد کمی از افراد ممکن است دچار سرگیجه شوند. اگر دچار علائمی مانند سرگیجه، تهوع، سردرد، درد ناحیه شکم ، قفسه سینه و یا محل ورود سوزن، اشکال در نفس کشیدن و یا هرگونه ناراحتی دیگری شدید حین و بعد از انتقال خون مشاهده شد، کارشناس مربوط خونگیری را متوقف کرده و سلامت اهداکننده را بررسی میکند.
نکات مهم قبل و بعد از اهدای خون
یکشب قبل از اهدای خون از مصرف مواد غذایی چرب پرهیز کنید تا اختلالی درنتیجه آزمایش خون به وجود نیاید. غذاهای سالم حاوی فیبر، کربوهیدرات و پروتئین و نوشیدن آب و آبمیوههای طبیعی را از شب قبل شروع کنید.
صبح روز آزمایش صبحانه کامل بخورید و در آن شیر، آبمیوههای ویتامیندار مانند آبپرتقال، خرما و کشمش را جای دهید.
قبل از اهدای خون آب فراوان بنوشید و از مصرف نوشیدنیهای صنعتی، چای، قهوه و کشیدن سیگار پرهیز کنید.
بعد از اهدای خون، نوشیدنی شیرین یا بیسکویت و کیک به بالا رفتن سریع قند خون و رفع سرگیجه کمک میکند.
بهتر است تا 15 دقیقه بعد از اهدای خون روی تخت بمانید و برای ترک محل از کارشناس متخصص تأییدیه بگیرید.
با دستی که از آن خون گرفتهشده از روی تخت بلند نشوید و تا یک روز از فشار آوردن به آن خودداری کنید. از فعالیت بدنی و ورزشی سنگین تا یک روز بعد از اهدای خون پرهیز کنید.
بدن بعد از اهداء نیم تا یک لیتر خون نیاز به کمک برای جبران و جایگزین خون جدید دارد.
بنابراین لازم است مواد غذایی که جذب آهن را افزایش میدهند و حاوی آهن و ویتامینهای C وB هستند مصرف کرد. سبزیها و میوهها بهترین گزینه برای تأمین این ترکیبات هستند. گوشت قرمز، جگر، تخممرغ، حبوبات، کشمش، انبه و زردآلو غنی از آهن هستند. موز، انجیر، آلو سیب، پرتقال، کیوی، لیموترش، گریپفروت، گوجهفرنگی و فلفل ویتامین C وB فراوان دارند.
پلی فنول، تانن و کافئین موجود در قهوه، چای و کاکائو میزان جذب آهن را بسیار کاهش میدهد. بنابراین تا یک هفته مصرف این مواد را به حداقل برسانید و نوشیدن آب فراوان و آبمیوه طبیعی را جایگزین کنید.
تا یک هفته بعد از اهدای خون ، بهتر است که از خوردن غذاهای پرکالری و باارزش تغذیهای کم مانند انواع فستفودها و دسرهای چرب بپرهیزید.